Duitse herdershond - Vriend en helper van de mens

Zijn naam beantwoordt de vragen over zijn herkomst: Het ras Duitse herdershond gaat terug tot herdershonden die niet alleen de schapen in de gaten moesten houden, maar ook de eigendommen van de herder moesten bewaken. Deze oorspronkelijke types van de Duitse Herdershond zijn gedocumenteerd sinds de 7e eeuw. De fokpionier, kapitein Max von Stephanitz uit Dresden, ontwikkelde het ras uit herdershonden met kort en stokhaar en formuleerde de eerste standaard in 1891. Max von Stephanitz verdeelde het hondenras destijds in ruwharige, gladharige en langharige exemplaren. De stamvader van het moderne ras heette „Horand von Grafrath“, gekocht door von Stephanitz in 1898. Het fokdoel was een robuuste en intelligente werkhond, terwijl schoonheidsidealen aanvankelijk op de tweede plaats kwamen. Inmiddels is de Duitse Herdershond uitgegroeid tot een van de populairste hondenrassen ter wereld. In Australië mochten de dieren echter lange tijd niet worden ingevoerd. Men ging van een kruising met wolven uit en men vreesde dat ze zich zouden vermengen met dingo’s en zo een gevaar zouden vormen voor de schaapskudden. Dit veranderde pas in 1974.

De Duitse herder behoort tot de middelgrote hondenrassen, zijn lichaam is een beetje langgerekt, sterk en goed gespierd. Zijn neus is zwart, zijn tanden sterk. Hij heeft een zogenaamd schaargebit. Dit betekent dat de snijtanden in elkaar grijpen als een schaar. De bovenste snijtanden overlappen zoals bij een schaar de onderste. De oren van een herdershond zijn middelmatig groot en staan rechtop. De Duitse herdershond bestaat in de varianten stokhaar, dit is kortharig, en lang stokharig. Bij de stokharige variëteit is de bovenvacht dicht en ligt deze strak aan het lichaam. Bij de langstokhaarvariant daarentegen is de bovenvacht lang, zacht en ligt niet strak aan het lichaam. Deze langharige variëteit van de Duitse herdershond heeft zogenaamde vlaggen en een borstelige staart aan zijn oren en poten. Het meest bekend zijn herdershonden met een gele of bruine basiskleur en zwart zadel of andere zwarte aftekeningen. De Duitse herdershond bestaat echter ook volledig in het zwart of als zwarte variant met aftekeningen in een andere kleur (bijv. geel of bruin). Tot de vachtkleuren van de Duitse herdershond behoren ook wit, blauw of bruin-bruin. Overigens behoren witte herdershonden tot een apart ras, de Berger Blanc Suisse.

Alles wat een professionele werkhond nodig heeft, heeft de Duitse herder in principe in het bloed. Hun hoge intelligentie maakt hen leergierig, gehoorzaam en volgzaam. De Duitse herdershond heeft een evenwichtig temperament. Hij is een oplettende hond met sterke zenuwen en zelfverzekerd. Daarom is hij bij uitstek geschikt als waakhond. Sommige mensen met kinderen willen hem ook graag als gezinshond houden en vragen zich af of de Duitse herder dol is op kinderen. En inderdaad is dit ras ook een goede keuze als gezelschaps- en gezinshond. Hoewel herdershonden als ideale gezinshonden worden beschouwd, zijn een goede socialisatie en training hiervoor essentieel. Een evenwichtige Duitse herder is ontspannen, goedaardig en gaat met je mee door dik en dun. Zijn loyaliteit aan zijn baasje is onwrikbaar. Hij waardeert ook het gezelschap van soortgenoten en is, met voldoende socialisatie, compatibel met alle rassen. Typisch voor de Duitse herdershond is ook een uitgesproken beschermend instinct.

Sommige mensen denken dat Duitse herders gevaarlijk zijn. Zoals elk hondenras vereist ook een Duitse herder een goede training, socialisatie en voldoende beweging, zodat je viervoeter evenwichtig en gemakkelijk in de omgang is. Als de herdershond niet goed getraind is en de rol van leider in het gezin op zich neemt, zal hij de rangorde bepalen. Dit kan er bijvoorbeeld toe leiden dat hij familieleden als kinderen probeert „op te voeden“ volgens zijn voorstellingen. Hij weet echter niet dat kinderen gevoeliger zijn dan zijn soortgenoten, zodat dit tot verwondingen kan leiden. Daarom is het belangrijk om de Duitse herder vanaf het begin goed te trainen en te zorgen voor een duidelijke hiërarchie, waarin jij de baas bent.

De Duitse herder is geen hond voor beginners. Je moet consequent zijn in zijn opvoeding en dagelijkse omgang. De hond moet zich aan jou onderwerpen. Een Duitse herder gaat anders neigen tot dominantiegedrag of ontwikkelt een overbeschermings- of prooidrift. Niet alleen door de kracht en grootte van het dier kan dit snel tot problemen leiden. De beste manier om een leegierige Duitse herder te trainen, is met geduld, empathie, lof en lekkernijen.

Natuurlijk heeft ook een goed getrainde hond voldoende activiteit en veel beweging nodig. En dat in alle weersomstandigheden. Zijn enorme werklust heeft een veelzijdig werkterrein voor hem geopend als waak- en beschermhond en als hulphond en speurhond. Hij blijft ook een klassieker onder de herdershonden. Als je de Duitse herder als vrijetijdshond houdt, kan je deze talenten voor inspirerende activiteiten gebruiken. Hij blijft zijn hele leven speels, en met activiteiten als speuren of mantrailing aan de sleeplijn zul je je hond heel blij maken. Het is belangrijk dat je je Duitse herder overdag voldoende activiteiten aanbiedt. Daarvoor zijn ongeveer vier uur per dag nodig. In ieder geval is er meer voor nodig dan de hond één of twee uur per dag uit te laten zodat hij zijn behoefte kan doen. De Duitse herder mag echter niet regelmatig trappen lopen. Daarom is een huis waar hij niet elke dag trappen hoeft te lopen meer geschikt voor hem. Dit betekent bijvoorbeeld dat het wonen in een flat niet geschikt is voor dit ras. Daarvan moet je je bewust zijn als je een Duitse herder wilt kopen. Een serieuze fokker bijvoorbeeld kan je meer informatie geven over het opvoeden en houden van een Duitse herder.

De grootte van een Duitse herdershond is individueel verschillend en ook afhankelijk van het geslacht. Zo kunnen mannelijke dieren een schofthoogte bereiken van 60 tot 65 centimeter, terwijl een teef een gemiddelde schofthoogte bereikt van ongeveer 55 tot 60 centimeter. Het gewicht bij reuen is meestal 30 tot 40 kilogram en bij een teef rond de 22 tot 35 kilogram.

De verzorging van de vacht is, afhankelijk van de lengte, vrij eenvoudig. Borstel en kam je Duitse herdershond regelmatig en grijp af en toe naar de trimmer voor een corrigerende snit. Besteed speciale aandacht aan de gebitsverzorging van je viervoeter. De tanden moeten idealiter dagelijks worden gereinigd – op zijn minst moet de hond altijd tandverzorgingskluiven ter beschikking hebben om tandsteen te voorkomen. Regelmatige gebitsverzorging is uiterst belangrijk, want tandsteen en ontstekingen in de muil kunnen er bijvoorbeeld toe leiden dat je hond minder eet. Gebitsproblemen bij je hond herken je aan bloederig en zeer rood tandvlees en gelige of bruine aanslag op zijn tanden. Daarom is het belangrijk om de gebitsverzorgingsroutine met je Duitse herder te oefenen wanneer hij nog een puppy is. Maar ook een slechte adem en overmatig speekselen, wijzen op problemen in de mond.

De ogen van de herdershond hebben geen overdreven verzorging nodig. Als zich vuil heeft opgehoopt in de ooghoeken, kan je dit gemakkelijk schoonmaken met een vochtige, maar pluisvrije doek. Meestal is geen speciale verzorging van de oren nodig. Dit komt omdat de vorm van zijn oren in de regel toelaat dat de gehoorgang zichzelf schoonmaakt. Van tijd tot tijd kan het echter nodig zijn om de oorschelpen van je Duitse herder af te vegen met een vochtige doek en ze te drogen. De klauwen van je herdershond worden meestal vanzelf bij elke wandeling geslepen. Ze kunnen echter te lang worden als je alleen met hem op zachte grond loopt. Dan kan je een dierenarts vragen je te tonen hoe je thuis zelf de klauwen van je hond kunt snijden.

Net als veel andere hondenrassen is ook de Duitse herder vatbaar voor ziekten die typisch zijn voor het ras. Door hun grootte, gewicht en overfokken zijn Duitse herders vatbaar voor problemen met heup- en ellebooggewrichten. Zo worden Duitse herders vaak getroffen door een erfelijke gebrekkige ontwikkeling van het heupgewricht, de zogenaamde heupgewrichtsdysplasie. Bij deze misvorming ligt de kop van het dijbeen niet diep genoeg in de heupkom, waardoor het gewricht geheel of gedeeltelijk uit de kom gaat. Dit kan ernstige pijn veroorzaken bij getroffen honden en de wrijving van het losse gewricht leidt na verloop van tijd tot gewrichtsslijtage (artrose). Deze situatie is vergelijkbaar met de zogenaamde elleboogdysplasie, waarbij de gewrichtsvormende botdelen niet precies in elkaar passen. Ook dit leidt ook tot pijn, kreupelheid en, in een gevorderd stadium, artrose. Voor deze ziekte zijn ook Duitse herders gevoelig.

Hoeveel een Duitse herdershond kost, kan niet in het algemeen worden gezegd. De prijs kan variëren van fokker tot fokker. In het algemeen kan je verwachten dat fokkers gemiddeld 1.000 tot 2.500 euro nemen voor een rashond, hoewel de prijs natuurlijk kan variëren afhankelijk van het ras. Misschien vind je ook wat je zoekt in een dierenasiel of bij een dierenbeschermingsorganisatie.
Voor een hond uit een asiel betaal je daarentegen alleen een symbolische bijdrage, die aanzienlijk lager is.

Voordat je een Duitse herder koopt, moet je weten dat zijn levensverwachting twaalf tot 14 jaar is. Daarom is het belangrijk dat je je vóór de aankoop afvraagt of je hem zo lang een fijne thuis kunt bieden.

Als je een Duitse herder pup wilt kopen, zorg er dan voor dat je naar een serieuze fokker gaat voor wie het welzijn van zijn dieren belangrijk is. Vooral als je een raszuivere Duitse herder wilt kopen, is een fokker het juiste contact voor jou. Informeer je vooraf heel goed over de behoeften van dit hondenras en vraag je af of je aan deze eisen kunt voldoen. Bedenk ook dat de Duitse herder geen beginnershond is en een goede socialisatie en training nodig heeft. Een Duitse herder kan meer dan 12 jaar oud worden en gedurende die tijd moet hij altijd kunnen worden verzorgd. Als je aan alle voorwaarden voor een harmonieus leven met deze hond kunt voldoen, zal je veel plezier beleven aan je viervoeter.