Correct houden van axolotls in het aquarium

Wildtype: oker tot bruin; melanoïde: donker tot zwart; gouden albino’s: goudgeel, gele ogen, rode kieuwen; melano-albino’s: wit, roze kieuwen; axanthische albino’s: wit-metallic glanzend; witlingen: wit met donkere ogen. Andere genetische kleurkenmerken zijn optisch nauwelijks te onderscheiden van de genoemde kleuren.

Over het algemeen vindt men het houden van een axolotl niet zo ingewikkeld. Uiteindelijk hangt het er echter vanaf hoe goed de eigenaar zich vooraf informeert en hoe nauwgezet hij/zij de voorwaarden voor het houden in acht neemt. Dit is een vereiste voor een axolotl om te gedijen.

De prijs voor dit bijzondere dier kan variëren, maar ligt meestal tussen de 25 en 35 euro. Voordat je besluit een axolotl te kopen, moet je ook weten welke andere kosten er nog zijn. Want om te zorgen voor de optimale leefomstandigheden voor dit exotische huisdier, heb je absoluut speciale uitrusting nodig. Houd er ook rekening mee dat je axolotl op een gegeven moment veterinaire zorg nodig kan hebben. Niet elke dierenarts is goed thuis in amfibieën, heel vaak ligt de focus op huisdieren zoals honden, katten, konijnen en cavia’s. Dus als je axolotl medische hulp nodig heeft, heb je een expert op dat gebied nodig. Naast de aanschafkosten voor de uitrusting van de axolotl, kun je het best ook rekening houden met mogelijke kosten voor veterinaire behandelingen.

Axolotls zijn vaak te koop in dierenwinkels. Daarnaast zijn er axolotl-fokkers die deze dieren ook aanbieden. Particulieren bieden axolotls ook aan in advertentierubrieken. Voorzichtigheid is hier echter geboden, omdat het vaak moeilijk te beoordelen is of de dieren uit een verantwoordelijke houding zijn voortgekomen.

De kosten voor een aquarium kunnen fluctueren en zijn niet alleen afhankelijk van de grootte maar ook van andere factoren, bijvoorbeeld of het een set is of gewoon een glazen bak. Voor de aquariumuitrusting voor een axolotl moet je naar schatting op 300 euro rekenen.

Het is aan te raden om je axolotl te voorzien van een aquarium van minimaal 80 bij 40 cm. Natuurlijk speelt ook de grootte van de axolotl een rol en ook of je één of meerdere dieren wilt houden. Voor een axolotl die al 25 of 30 (of zelfs meer) cm lang is, is een navenant groter aquarium nodig. Maar het aquarium is natuurlijk niet het enige: Wat is er nog meer nodig om een axolotl te houden? Aangesloten koeling is erg belangrijk voor het houden van een axolotl, een doorstroomkoeler is ideaal. Bij de basisuitrusting van het aquarium hoort ook een geschikte filter. Om de waterkwaliteit regelmatig te controleren, heb je ook een geschikte testkit nodig. Richt het aquarium voor je axolotl „leefbaar“ in, d.w.z. afgestemd op zijn behoeften, met beschutting en planten, zoals waterhyacint, lepelplant of waterwaaier. Een geschikte en vooral niet-toxische ondergrond is erg belangrijk, hiervoor kun je bijvoorbeeld zand gebruiken.

Axolotls zijn geen knuffelhuisdieren en zullen dat na verloop van tijd ook niet worden. Ze gaan geen relatie met mensen aan en hebben daarom geen behoefte om dichtbij hen te komen. Hoewel het verleidelijk is om zo’n dier aan te raken of op te pakken, moet je dit niet doen. Het contact zou alleen maar stress betekenen voor een axolotl. Als het absoluut noodzakelijk is om je axolotl uit het aquarium te halen, was dan vooraf je handen grondig om besmetting van het water met ziekteverwekkers te voorkomen.

Als je je axolotl in een aquarium met andere soorten wilt houden, moet je je vooraf informeren over geschikte aquariumgenoten. Voor de meeste soorten geldt immers: eten of gegeten worden. Met een lichaamslengte van ongeveer 30 cm maakt het de volwassen hinderlaagjager niet uit hoe groot zijn rivalen in het bassin zijn. Als je je axolotl nog steeds niet exclusief onder zijn eigen soort wilt houden, moet je het gezelschap in het bassin beperken tot slakken en guppy’s – ook hier zullen de vissen normaal als voedsel voor de axolotl dienen. Toch is het gezelschap van vissen niet aan te raden, omdat ze parasieten bij zich dragen die onopgemerkt blijven en de axolotls ernstig kunnen beschadigen.

Jonge dieren zijn geslachtsrijp na 12 tot 24 maanden. Het aquarium mag niet te druk zijn om jonge dieren groot te brengen, anders zouden ze elkaar kunnen bijten bij het zoeken naar voedsel. Als ze op de juiste manier worden gehouden, kunnen axolotls 20 jaar of ouder worden.

Normaal gesproken ondergaan amfibieën een metamorfose, zoals kikkervisjes zich in kikkers veranderen. Een van de bijzonderheden van de axolotl is dat deze ontwikkelingsstap niet plaatsvindt en het dier zijn hele leven in het larvenstadium blijft. Metamorfose bij kikkervisjes wordt veroorzaakt door een specifiek hormoon dat axolotls missen. Verbazingwekkend genoeg bereiken axolotls toch het stadium van geslachtsrijpheid. Deskundigen gebruiken hiervoor de term „neotenie“.

Een ander fascinerend kenmerk van deze dieren is hun vermogen om te regenereren. Als axolotls bijvoorbeeld een lichaamsdeel verliezen, zoals een ledemaat of een orgaan, zal dit na korte tijd weer volledig aangroeien. Deze speciale eigenschap heeft axolotls al lang tot een populair onderzoeksobject gemaakt. In de wetenschap wordt deze regeneratie-eigenschap nauwkeurig onderzocht en wordt getracht te begrijpen welke genetische principes hiervoor verantwoordelijk zijn. Daarom worden axolotls ook over de hele wereld als proefdieren gehouden.

Axolotls zijn pure carnivoren – regenwormen, tubifex, zoetwatergarnalen en soortgelijke insecten zijn geschikt voor dagelijkse voeding, hetzij ingevroren of als levend voedsel. Axobalance of axolotl-pellets zijn speciaal afgestemd op de behoeften van axolotls en vormen dankzij hun hoge aandeel vis, garnalen en natuurlijke vezels een uitgebalanceerd voer. Afhankelijk van de hoeveelheid voer en de leeftijd van het dier dient het voedingsritme aangepast te worden. Een volwassen axolotl mag in principe om de twee tot drie dagen gevoerd worden.

Een axolotl tot 12 cm lang moet dagelijks worden gevoerd, terwijl dieren tot 16 cm lang slechts om de twee dagen mogen worden gevoerd. Als de axolotl 18 cm of langer is, moet hij om de drie tot vier dagen eten.

Axolotls halen hun voedsel van de grond en slikken daarom altijd deeltjes van de ondergrond door. Om ervoor te zorgen dat er geen schadelijke stoffen worden opgenomen tijdens het verteringsproces, moet je ervoor zorgen dat de ondergrond onbehandeld is. Zand en afgerond en ongekleurd natuurlijk grind zijn ideaal voor een axolotl-bassin. De korrelgrootte moet één tot drie mm zijn om verstoppingen bij de dieren te vermijden.

Chemicaliën horen niet thuis in het axolotl-bassin. Om optimale waterwaarden te bereiken, moet het bassin om de twee tot drie weken worden „ingelopen“. De nitrietwaarde moet constant op nul staan voordat de dieren er in mogen. In het andere geval kan de axolotl schade oplopen of zelfs sterven. Als uit een watertest nog steeds nitrietverontreiniging blijkt, is het raadzaam om de inloopperiode te verlengen.

• Nitrietgehalte: 0 mg/l
• Ammoniakgehalte: minder dan 0,2 mg/l
• Nitraatgehalte: optimaal tot 25 mg/l, maximaal 40 mg/l
• Carbonaathardheid: ca. 80 procent van de totale hardheid
• Optimale ph-waarde tussen 7 en 7,5 (6,5 tot 8 mogelijk)