Piepkleine kruipsels: vlooien en mijten - vervelende parasieten bij katten
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
Als je huistijger zichzelf vaak krabt en zich over het algemeen erg onrustig gedraagt, kan het zijn dat je kat kleine kruipende dieren in zijn vacht heeft. Dierenarts en directeur van Activet dierenartspraktijk dr. René Reinhold beantwoordt de belangrijkste vragen over het vlooiencircus op je huistijger.
Interview met dr. René Reinhold
Hoe weet je of een kat vlooien heeft?
Dr. Reinhold: “Er treedt voornamelijk jeuk op, die zich kan uiten als een aanval. Bij een zware aanval en vooral bij een lichte vacht kun je de vlooien op het dier herkennen. In andere gevallen helpt een vlooienkam bij de identificatie.”
Welke aandoeningen riskeert mijn dier als het wordt besmet?
Dr. Reinhold: “ Dat kunnen huidziekten zijn als gevolg van vlooiendermatitis. Purulente huidontsteking (pyodermie) en haaruitval of -breuk kunnen ook voorkomen. Vochtig eczeem als gevolg van een allergische reactie is niet ongebruikelijk.”
Kan een vlooienbehandeling mijn huisdier schaden?
Dr. Reinhold: “Alle medicijnen moeten goedgekeurd zijn door de autoriteiten. Effectiviteit en veiligheid moeten daarbij zijn aangetoond. Een juist gebruik van spot-on-preparaten zorgt ervoor dat het dier het middel niet kan inslikken door het af te likken en zichzelf daarbij mogelijk kan vergiftigen.
Heb je nog meer vragen? De dierenartsen van Maxi Zoo helpen je in alle rust met al je zorgen. Een eventueel onderzoek en een diagnose op afstand via videochat zijn mogelijk en bezorgt je kat geen stress.
Hoe zit het met vlooien en mijten?
Ectoparasieten zoals vlooien en mijten zijn geen ongebruikelijk probleem bij katten: ongeveer een op de vijf huiskatten heeft minstens één keer in zijn leven ongewenste vachtgenoten.
Vlooien en mijten met elkaar vergeleken:
- Vlooien zijn vleugelloze insecten, maar allesbehalve onbeweeglijk: een vlo kan tot 1,5 meter springen. Als het dier zich eenmaal op zijn gemak voelt bij een kat, legt het daar dagelijks tot wel dertig eieren. Een groot deel van de vlooienpopulatie verlaat het gastdier en verspreidt zich naar geschikte plaatsen in de omgeving.
- Mijten zijn kleine spinachtige diertjes die op het gastdier klimmen wanneer het langs de locatie van de parasiet strijkt. In tegenstelling tot de vlo zijn ze niet dol op bloed, maar voeden ze zich met huidcellen, die ze met lichaamseigen afscheiding losmaken zodat ze kunnen worden geconsumeerd. Sommige mijten, bijvoorbeeld grasmijten, komen alleen in de nazomer voor, terwijl andere soorten het hele jaar door actief zijn.
Hoe kom ik van vlooien bij katten af?
Als de kat jeukt heeft, zich krabt en een ontstoken huid heeft, kan het zijn dat je kat vlooien heeft. Zekerheid krijg je door de vacht te kammen met een speciale vlooienkam. Als er zwarte kruimels loskomen die veranderen in zwartrode vlekken wanneer de kam op vochtig keukenpapier wordt uitgeslagen, dan zijn dat vlooienuitwerpselen.
Om vlooien te behandelen heb je de volgende mogelijkheden:
- Voorkomen kun je een vlooienplaag met nauwgezette huishoudelijke hygiëne. Vooral tapijten, gestoffeerd meublilair en textiel moeten schoon worden gehouden en regelmatig worden gestofzuigd. Spot-on-preparaten – dit zijn middelen die tussen de schouderbladen of in de nek van het dier worden gedruppeld – en vlooienbanden helpen tegen volwassen vlooien in de vacht.
- Een lichte aanval bestrijd je met vlooienspray en spot-on-preparaten. Er zijn speciale omgevingssprays voor het behandelen van het huis die je kunt gebruiken om manden, meubels en andere dingen waarmee de kat in contact komt te behandelen.
- Een zware aanval zul je in samenwerking met de dierenarts moeten oplossen met medische preparaten en sprays, vlooienpoeder en eventueel een ontwormingskuur, aangezien vlooien ook wormeitjes kunnen overbrengen op het gastdier.
Let op! Behandel je kat nooit met een vlooien- of tekenmedicijn bedoeld voor honden of andere huisdieren! Als een middel niet op het organisme van de kat is afgestemd, kan je kat doodgaan!
Hoe kan ik de omgeving van de kat behandelen?
Behandel alle ligplekken met anti-vlooienpoeder of een omgevingsspray die vlooien, eieren en larven doodt. Was dekens en knuffels op minimaal 60 graden, stofzuig tapijten en gestoffeerd meubilair (gooi de stofzak weg) en dweil alle vloeren dagelijks.
Wat doen mijten met katten?
Mijten zijn microscopisch kleine ectoparasieten die de huid van de kat aantasten, schilferende veranderingen en het uitvallen van de vacht veroorzaken. De mijten nestelen zich het liefst op lichaamsdelen waar de kat bij het schoonmaken moeilijk bij kan: de huidplooien op de gewrichten of tussen de poten. Je kunt een mijtenplaag herkennen als er oranjerode stippen uit de vacht vallen als je deze uitkamt. Een andere bijzonder kwaadaardige mijt waar katten last van kunnen hebben is de oormijt, die zich het liefst in de oren van de dieren nestelt. Indicaties voor oormijten zijn een kruimelige, zwarte laag in het oor van de kat en het constant hoofdschudden en krabben van de kat. De dierenarts zal medicijnen voorschrijven om de oormijten te lijf te gaan. Als preventieve en ondersteunende maatregel moet je een speciale oorreiniger gebruiken en daarmee de oren van je kat verzorgen. Dit zijn tincturen die lokaal worden aangebracht en ingemasseerd.
Om mijten te behandelen heb je de volgende mogelijkheden:
- Voorkomen kun je het met een nauwgezette hygiëne in huis – vooral bij gestoffeerd meubilair – en met sprays of spot-on-preparaten. Oude of verzwakte dieren hebben mogelijk aanvullende medische ondersteuning nodig.
- Een lichte aanval bestrijd je met inwrijfmiddelen of speciale shampoos die je bij de dierenarts of in speciaalzaken kunt krijgen.
- Een ernstige aanval moet met medicatie worden bestreden: de dierenarts zal medicijnen of inwrijfmiddelen voorschrijven.
Trouwens: een mijtenplaag is een van de zeldzame gevallen waarin je een kat daadwerkelijk moet wassen.
Zijn vlooien en mijten ook gevaarlijk voor mensen?
Vlooien maken niet veel onderscheid tussen katten en mensen: dieren hebben de voorkeur, maar een mens is ook geschikt om voor de vlo, althans tijdelijk, als gastdier te dienen. Je kunt dus vlooien van je kat krijgen, sterker nog: de vlo kan ook tijdelijk onafhankelijk van het gastdier leven en zich zo via een omweg, bijvoorbeeld via het kussen van de bank, op je nestelen. Jeuk en allergieën kunnen worden veroorzaakt door vlooienbeten. Vlooien brengen ook bacteriën, wormeieren en ziekteverwekkers over.
Zorg er dus in je eigen belang voor dat je kat geen vlooien krijgt. Mijten kunnen zich ook tijdelijk naar mensen verspreiden, maar houden het daar meestal niet lang uit: de schaars behaarde menselijke huid is geen geschikte leefomgeving voor deze spinachtige diertjes. Een besmetting met mijten uit zich door huidirritatie. Raadpleeg in dergelijke gevallen je dermatoloog.
