Hond castreren - informatie over de "routine-ingreep"
15.05.2023 - Leestijd: 5 minuten
Is je reu ongehoorzaam of dominant, trekt hij aan de lijn, markeert hij elk plukje gras met een plas, loopt hij achter teefjes aan, berijdt hij andere honden en is hij soms agressief? Met dergelijke problemen hopen veel hondeneigenaars op snelle hulp door castratie. Castratie is zelfs enorm in opkomst voor zowel reuen als teven in Duitse dierenartspraktijken. Het wordt aangeprezen als een routineprocedure en de voordelen worden benadrukt. Eigenaars krijgen al snel de indruk dat ze 'iets goeds' voor hun hond doen door ze te castreren. Tegelijkertijd neemt het kritische bewustzijn van de ingreep en de gevolgen ervan toe.
Hier vind je uitgebreide informatie over castratie van mannetjes en vrouwtjes en lees je over de voor- en nadelen, de kosten en de procedure.
Wat betekent 'castreren' eigenlijk?
Castratie is de veterinaire technische term voor een operatie waarbij de geslachtsklieren bij de hond worden verwijderd (de testikels bij de reu, de eierstokken, de eileiders, de baarmoeder en de baarmoederhals bij de teef). Het is een andere ingreep dan sterilisatie, waarbij de dierenarts alleen de zaadleider of eileiders onderbreekt.
Castratie is een onomkeerbaar chirurgisch proces dat niet ongedaan kan worden gemaakt. Het wordt uitgevoerd onder algehele anesthesie en kan met bijwerkingen gepaard gaan.
Voordat castratie kan worden overwogen, moet de hond een grondig vooronderzoek ondergaan, ook op parasitaire besmetting. Alleen als hij gezond is, wordt de operatie uitgevoerd.
De procedure voor het castreren van reuen in een notendop:
- Het genitale gebied van de hond wordt geschoren, gedesinfecteerd en bedekt met een steriel gaas.
- De dierenarts duwt de zaadbal voor het scrotum en opent vervolgens de huid met een scalpel. (Een van de vele methoden)
- De zaadbal en de zaadstreng worden blootgelegd en afgebonden.
- De arts snijdt dan de zaadbal af en haalt deze eruit, laat dan de zaadstreng weer los en hecht de wond.
Bij teven betekent castratie een meer diepgaande ingreep:
- De buikstreek van de teef wordt voorbereid, de scalpel wordt van onder de navel over de hele lengte van de onderbuik getrokken.
- De zogenaamde baarmoederhoorns worden bewogen, de eierstokken worden na elkaar afgebonden en afgesneden. Deze incisies worden gehecht met absorbeerbare hechtingen.
- De dierenarts plaatst vervolgens de baarmoeder terug en hecht de operatiewond met verschillende afzonderlijke, niet-absorberende hechtingen. In de meeste gevallen wordt ook de gehele baarmoeder verwijderd.
De arts trekt na ongeveer tien dagen aan de buitenste hechtingen, de binnenste hechtingen lossen na een bepaalde tijd vanzelf op.
De honden worden na ongeveer één tot twee uur na de narcose wakker, maar zijn daarna nog lange tijd versuft, hebben pijn en mogen niet alleen gelaten worden. Geef het dier passende pijnstillers volgens de instructies van de dierenarts die je meekrijgt om mee naar huis te nemen.
Waar moet je voor en na het castreren van je hond op letten?
Aangezien castraties operaties onder algehele narcose zijn, moet je maatregelen nemen om mogelijke complicaties tot een minimum te beperken.
Dit zijn de volgende maatregelen:
- Het is absoluut noodzakelijk dat je hond nuchter op de spreekuurafspraak komt.
- Geef hem gedurende ten minste 12 uur geen eten (de avond ervoor geen maaltijd).
- Je hond mag op de dag van de operatie van tevoren niets drinken.
Na de operatie maak je geen lange wandelingen met je trouwe viervoeter totdat de inwendige en uitwendige wonden volledig zijn genezen. Houd je hond aan een korte lijn om te voorkomen dat de wond uitrekt. Laat de hond niet springen – ook niet van de autostoel af. Controleer de wond dagelijks om te voorkomen dat deze geïnfecteerd raakt. Om te voorkomen dat het mannetje de wond likt, kan het beste in de tussentijd een kraag dragen en het teefje een speciaal hondenshirt.
Wat kost het castreren van honden?
De kosten van castratie van honden kunnen sterk variëren, afhankelijk van de dierenarts of dierenkliniek. Je kunt het beste meerdere offertes aanvragen.
De castratie van een reu bedraagt gemiddeld 150 tot 250 euro. Aangezien castratie een uitgebreider ingreep is voor de teef, zijn de kosten hoger.
Wat is de beste tijd om de hond te castreren?
Aangezien de hormonen die in de testes en eierstokken worden geproduceerd, de psychologische en fysieke ontwikkeling van honden regelen, is het dringend raadzaam de dieren voor het einde van de puberteit niet te laten castreren.
De geslachtshormonen hebben ook invloed op de botstructuur. Daarom hebben honden die te vroeg zijn gecastreerd een duidelijke neiging tot gewrichtsproblemen en heupdysplasie. Vroegtijdige castratie is alleen geïndiceerd in bijzondere uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld abnormale seksuele neigingen, agressiviteit) en na grondig overleg met deskundigen.
De duur van de puberteit bij honden is afhankelijk van ras en omgevingsfactoren en kan niet gegeneraliseerd worden. Bij grote hondenrassen duurt het bijvoorbeeld langer voordat ze volwassen zijn.
Laat een teef niet voor haar eerste loopsheid castreren. Zo vermijd je ongewenste vachtveranderingen en levenslang kinderlijk gedrag. Vroegtijdige castratie voordat de teef loops wordt, wordt aangeboden als profylaxe voor borsttumoren. Je moet de voor- en nadelen zorgvuldig afwegen.
De hond castreren of niet? Voor- en nadelen
Veel hondeneigenaars zien castratie ten onrechte als een effectief middel om snel gedragsproblemen bij honden op te lossen of mogelijk kanker te voorkomen.
Maar hoe zit het nu echt met de effecten van castratie op honden?
Castratie heeft geen positieve effecten op de volgende problemen:
- ongehoorzaamheid
- slecht aan de riem lopen
- dominantie en agressie, als beide niet worden gemotiveerd door seksdrift
- territoriaal en beschermend gedrag afhankelijk van het ras
Wat maar weinig hondeneigenaars weten: Seksueel gedrag, eenmaal gecodeerd in de hersenen van de hond, kan in de meeste gevallen niet meer worden verholpen door castratie. Als je hond bijvoorbeeld tegen andere honden oprijdt, is de kans groot dat hij dit gedrag na de castratie zal behouden. Alleen professionele trainings- en gedragsmaatregelen kunnen hierbij helpen.
De ongewenste gevolgen van castratie van honden zijn onder meer:
- Zwaarlijvigheid bij ongeveer 50 procent van de gecastreerde honden, met mogelijk daaruit voortvloeiende gezondheidsproblemen (gewrichtsproblemen, hart- en leveraandoeningen)
- Verandering van karakter door een gebrek aan hormonen (mogelijk lusteloosheid, desinteresse)
- Meer bijten/agressiviteit naar soortgenoten, vooral onder teven
- Infantiel (kinderlijk) gedrag als de hond te vroeg wordt gesteriliseerd
- Veranderingen van vacht, ‘puppyvacht’, dat wil zeggen zacht, dof haar, vooral bij teven, in ongeveer 30 procent van de gevallen
- Incontinentie, vooral bij grotere teven, rond de 50 procent
- Vaker oorontstekingen, rond de 30 procent
Ook het sociale gedrag van honden verandert: De mannetjes kunnen elkaar niet meer goed ‘ruiken’ en thuisbrengen, wat kan leiden tot grove communicatiefouten. Sommige gecastreerde mannetjes worden ‘gepest’ en bereden door hun intacte soortgenoten.
De volgende positieve effecten worden bereikt met castratie bij honden:
- Geen voortplanting
- Het teefje is niet loops en geen ‘schijnzwangerschap’ met de typische problemen die daarmee samenhangen
- Geen hormoongerelateerde stress bij reuen
Daarnaast wordt gehoopt dat castratie het risico op sommige hondenziekten, zoals zaadbalkanker en prostaatproblemen bij reuen, baarmoederontsteking en borsttumoren bij teven, zal verminderen. Statistisch gezien is het risico op borsttumoren bij intacte teven ongeveer 2 procent. Er is alleen een verlaging van deze kans op kanker als de teef voor haar eerste loopsheid, dus heel vroeg, wordt gesteriliseerd.
Het hoeft geen castratie te zijn: Sterilisatie en 'tijdelijke castratie'
Sterilisatie is een beproefd middel om voortplanting te voorkomen, waarbij de reu of de teef nog steeds hormonen krijgen. De sterilisatie is chirurgisch omkeerbaar.
Er bestaat een nieuw castratiemiddel, suprelorin-implantaat. Het is een castratiechip die chemisch het effect van castratie creëert door het actieve ingrediënt Desloreline en subcutaan wordt geïmplanteerd bij de reu. Het verlaagt het libido, het testosteronniveau en de vruchtbaarheid gedurende zes tot veertien maanden. Tijd genoeg om de effecten van een onomkeerbare castratie ‘op proef’ te testen, want hier zijn de bijwerkingen omkeerbaar. Als dat een alternatief is voor jou of je reu, zal het veterinaire team van Maxi Zoo je graag uitgebreide informatie geven over het onderwerp in een ongecompliceerde online afspraak – naar keuze met of zonder camera via chat.
Het Suprelorin-implantaat is (nog) niet goedgekeurd voor teven, maar is al wel getest.
