Giftige planten voor katten: een onderschat gevaar uit de bloempot

Planten eten is een instinctieve, natuurlijke behoefte van katten. Wilde katten en buitenkatten eten gras en kruiden om van hun haarballen af te komen. Deze ballen bestaan uit haren die ze tijdens het schoonmaken hebben ingeslikt – “bezoars” genoemd – en worden regelmatig uitgebraakt. En dat gaat makkelijker als hun structuur wordt versterkt door plantenvezels. Gras werkt dus als een natuurlijk braakmiddel. In tegenstelling tot een buitenkat, kan een binnenkat niet instinctief op zoek naar gras om aan te knabbelen en zal daarom genoegen nemen met alles dat een soortgelijk effect zou kunnen hebben. Als hij dan alleen maar kamerplanten vindt, heeft hij meestal geen andere keus om aan zijn behoeften te voldoen.

Het is daarom uitermate belangrijk dat je je kat een bloempot met kattengras geeft waar het dier gebruik van kan maken. Zaadmengsels of kant-en-klare sets voor het kweken van kattengras zijn te vinden bij tuincentra en dierenspeciaalzaken. Het zaaien van kattengras is heel eenvoudig. Ook in de winter kun je je kat zo vers groen aanbieden. Als je een bijzonder dierbare plant in je huis of tuin hebt, of als de risicovolle plant om andere redenen niet kan worden weggedaan, moet worden voorkomen dat de kat bij het verleidelijke groen kan komen. Probeer de plant zo ontoegankelijk mogelijk voor de kat te plaatsen of de weg ernaartoe te blokkeren. Bouw eventueel van geschikt materiaal een hek om de plant of plaats hoekige stenen op het substraat.

Als een menselijke plantenvriend zonder diepgaande kennis van plantaardige stoffen, sta je meestal niet stil bij de eventuele giftigheid van planten. Het komt immers niet bij je op om sierplanten te eten. Bovendien zijn er maar heel weinig planten waarvan alle componenten even giftig zijn. Soms zit het gif geconcentreerd in de knol, soms in de bladeren, de bloemen, het fruit of het plantensap.
In tegenstelling tot veel plantenetende, zogenaamde herbivore, dieren, maken katten (en kleine kinderen) niet instinctief onderscheid tussen eetbaar en giftig. Daarom moet je er in een katveilig huishouden voor zorgen dat je kat helemaal niet in de verleiding kan komen om aan giftige planten te knabbelen.

Bij de volgende planten is bijzondere voorzichtigheid geboden:

Cactussen zijn niet giftig, maar toch niet minder gevaarlijk voor katten. Zelfs als je kat na het eerste contact instinctief de stekelige metgezellen vermijdt, bestaat er nog steeds een risico op verwonding – bijvoorbeeld als hij niet oppast waar hij tijdens het spelen of wanneer hij bang is heen springt.
Buitenkatten zullen onvermijdelijk veel voorkomende bloeiende planten en haagplanten tegenkomen wanneer ze door de tuinen en parken dwalen.

In bredere zin omvatten giftige planten ook groenten die voor katten in de tuin en keuken verboden zijn, zoals kool, peulvruchten, uien, druiven (en rozijnen!) evenals avocado’s.

Gelukkig is vergiftiging door kamerplanten zeldzaam. Planten zijn vooral voor de buitenkat niet zo heel interessant, omdat ze niet tot het natuurlijke voedselspectrum behoren. Giftige planten voor katten komen vaker voor in en rond het huis, waar het dier door omstandigheden ook nauwer in contact mee kan komen.

Als vergiftiging wordt vermoed of als je ziet dat je kat gif heeft ingenomen en er nog geen acute symptomen zijn optreden, is er geen tijd te verliezen: de kat moet onmiddellijk naar de dierenarts. Probeer het dier niet zelf op wat voor manier dan ook te laten braken! Hiervoor heeft de dierenarts speciale medicijnen. Hij neemt ook andere maatregelen om het dier te stabiliseren en te ontgiften. Als er geen dierenarts kan worden bereikt, neem dan contact op met de plaatselijke dierenhulpdienst of noodhulp. Daar krijg je competente instructies over eerstehulpmaatregelen.

Als kattenbezitter kun je zeker genieten van een mooie tuin of kamerplanten.

In de tuin waar de kat komt kun je veilig geraniums (Perlagonium), jasmijn (Jasminum) of Cyprusgras (Cyperus alternifolium) planten. Vraag advies aan het tuincentrum: het aanbod aan katvriendelijke planten is enorm! Je kunt je huistijger trouwens veel plezier doen met kruid: kattenkruid (Nepeta cataria)!